Het gebruik van kunstmatige intelligentie, het verzenden en opslaan van e-mails, foto’s en video’s verbruikt grote hoeveelheden energie en water; en technologische apparatuur genereert vervuilend afval aan het einde van de levensduur. Wat we kunnen doen om deze impact te verminderen.
Elke keer dat we een e-mail of Whatsapp-bericht versturen of foto’s en video’s uploaden naar sociale netwerken, genereren we een ecologische voetafdruk. Het gebruik van kunstmatige intelligentiesystemen zoals ChatGPT, Deep Seek of Gemini heeft deze impact vergroot, omdat ze grote hoeveelheden energie nodig hebben om informatie op te slaan in gigantische datacenters, evenals water om de servers te koelen.
Volgens een rapport van UNEP, het milieuprogramma van de Verenigde Naties, “ genereert het verzenden van 65 e-mails dezelfde hoeveelheid broeikasgassen (BKG) als het afleggen van één kilometer per auto”.
Maar niet alleen het verzenden van e-mails veroorzaakt uitstoot. Het is ook het bewaren ervan in onze inboxen. Volgens een rapport van National Geographic verbruiken 30 opeengestapelde e-mails 220 watt, evenveel energie als een spaarlamp die de hele dag aanstaat.
Internetgebruik en elektronische apparaten zijn nu verantwoordelijk voor 4% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, meer dan de luchtvaart. En de massificatie van platforms voor kunstmatige intelligentie heeft dit fenomeen alleen maar versterkt.
Een vraag gesteld in een gesprek met ChatGPT, een AI-gebaseerde virtuele assistent, verbruikt 10 keer meer elektriciteit dan een zoekopdracht via Google, meldt het Internationaal Energieagentschap (IEA).
De technologische ecologische voetafdruk en de rol van bitcoin
Voor de werking van de vele elektronische apparaten die we vandaag de dag gebruiken en de circulatie van gegevens is energie nodig. En wat de meeste energie verbruikt, is de opslag van al die informatie in enorme datacenters die constant gekoeld moeten worden.
Datacenters verbruiken elk jaar ongeveer 200 terawattuur (TWh), een uitgave die vergelijkbaar is met het nationale energieverbruik van sommige landen, volgens een rapport gepubliceerd in het tijdschrift Nature.
Een van de activiteiten met de grootste impact op het milieu is het “delven van Bitcoins”, zoals het verwerken van miljoenen gegevens om deze en andere cryptocurrencies te verkrijgen wordt genoemd.
Uit een analyse van het Cambridge University Centre for Alternative Finance (CCAF) blijkt dat als Bitcoin een land zou zijn, het op de zevende plaats zou staan in een ranglijst van energieverbruik, aangevoerd door China en de Verenigde Staten, en meer elektriciteit per jaar zou verbruiken dan Finland, Zwitserland of Argentinië. Dit komt doordat het “delven” van de cryptocurrency – met behulp van gigantische servers die nooit stoppen met werken – enorme hoeveelheden energie vergt.
Bovendien hebben de constante technologische innovatie en de hausse in elektronicaverbruik een schaduwzijde, en dat is de explosie van elektronisch afval of schroot.
Elk jaar wordt er wereldwijd 50 miljoen ton elektronisch afval weggegooid, van mobiele telefoons, computers, elektronische apparatuur en ongebruikte huishoudelijke apparaten. Het volume is zo groot dat het genoeg zou zijn om 4500 Eiffeltorens te bouwen en het hele eiland Manhattan te bedekken, volgens een rapport van het World Economic Forum (WEF).
In Argentinië wordt per persoon per jaar ongeveer 8,4 kilo elektronisch afval weggegooid en slechts een klein deel daarvan wordt teruggewonnen of gerecycled. Een groot deel van dit elektronische afval belandt op stortplaatsen of – nog erger – op vuilnisbelten in de open lucht, en een even groot deel blijft opgehoopt liggen in kasten en hoeken van onze huizen, door onachtzaamheid of onwetendheid over het bestaan van recyclingprogramma’s en de circulaire economie van elektronica.
Wat kunnen we doen om de milieu-impact van technologie te verminderen?
In 2024 hebben 190 landen in het kader van de Verenigde Naties een reeks niet-bindende aanbevelingen aangenomen over het ethisch gebruik van kunstmatige intelligentie, inclusief de gevolgen voor het milieu. Het internationale orgaan adviseert onder andere: het ontwikkelen van betrouwbare indicatoren om de impact van Kunstmatige Intelligentie op het milieu te meten; bedrijven verplichten om de directe en indirecte milieueffecten van hun op AI gebaseerde producten en diensten bekend te maken; het bevorderen van de meest efficiënte technologieën op het gebied van water- en energieverbruik en het hergebruik en recyclen van elektronische componenten.
- Stuur geen onnodige e-mails en Whatsapp-berichten en verwijder zoveel mogelijk uit de inbox.
- Vermijd onnodig gebruik van AI-platforms en programma’s die grote hoeveelheden gegevens en energie vereisen (zoals geolocatieplatforms wanneer we al weten hoe we er moeten komen of het iemand kunnen vragen; of het raadplegen van kunstmatige intelligentie wanneer we kunnen vertrouwen op ons eigen redeneren en geheugen).
- Kies apparaten en elektronica met energielabel A of B (het meest efficiënt, op een schaal tot G).
- Haal de stekker uit het stopcontact als je het apparaat niet gebruikt en laat geen opladers in het stopcontact zitten.
- Verminder de helderheid van schermen en gebruik donkere achtergronden (dit bespaart energie en verlengt de levensduur van de batterij).
Technologieën, waaronder kunstmatige intelligentie, kunnen uitstekende bondgenoten zijn bij het verbeteren van onze gezondheid en de kwaliteit van ons milieu. In feite dragen ze bij aan het oplossen van sociale en milieuproblemen door het bewaken van de luchtkwaliteit via sensoren en gegevensanalyse, vroegtijdige detectie van branden of lekkage van vervuilende gassen. Maar zoals bij elk hulpmiddel hangt alles af van het gebruik dat ervan wordt gemaakt.
