Apple’s nieuwste experiment op het gebied van robotica voelt als een liefdesbrief aan Pixar’s Luxo Jr. Het kleine, energieke bureaulampje dat voor elke Pixar-film op het scherm springt, is altijd meer geweest dan alleen maar een mascotte.
Onderzoekers van Apple hebben diezelfde speelse, emotionele energie in een echte robotlamp verwerkt, die niet alleen functioneel is, maar ook interactief, expressief en zelfs vermakelijk. Onderzoekers van Apple presenteerden een paper getiteld ‘ELEGNT’ (Expressive and Functional Movement Design for Non-Anthropomorphic Robot) samen met een uitgebreide video van de lamp in actie.
Er is hier een poëtische connectie. Steve Jobs, de man die de ontwerpfilosofie van Apple vormgaf, was ook de visionair die Pixar hielp een groot animatiebedrijf te worden. Het DNA van beide bedrijven is altijd gericht geweest op het creëren van technologie die benaderbaar aanvoelt, of het nu gaat om de vriendelijke rondingen van een iPhone of de levensechte uitdrukkingen van geanimeerd speelgoed. De robotlamp van Apple belichaamt dezelfde filosofie en bewijst dat robots niet krachtig hoeven te zijn om betekenisvol te zijn. Ze hoeven alleen maar herkenbaar te zijn.
Deze robotlamp is ontwikkeld door Apple’s Machine Learning Research Division en is meer dan een geautomatiseerde lichtbron. Hij gebaart, reageert en mokt zelfs als hij wordt achtergelaten. In een demonstratievideo is te zien hoe hij in twee modi taken uitvoert: “Functioneel”, waarbij hij simpelweg commando’s uitvoert, en ‘Expressief’, waarbij hij persoonlijkheid toevoegt aan zijn bewegingen. Het verschil is opvallend. In plaats van kille efficiëntie zorgt de expressieve modus ervoor dat interacties natuurlijk aanvoelen, alsof de lamp deel uitmaakt van de sociale structuur van de kamer en niet slechts een object erin is.
In één scène hoort de lamp muziek en begint te wiegen, een onweerstaanbare uiting van nieuwsgierigheid. In een andere scène werpt hij een blik naar buiten voordat hij het weer beschrijft, alsof hij even pauzeert om zichzelf te controleren. Wanneer een gebruiker eraan wordt herinnerd om water te drinken, duwt hij het glas naar voren – niet als een commando, maar als een zachte aanmoediging. Deze kleine maar attente gebaren maken gebruik van iets diep menselijks: de manier waarop we van nature persoonlijkheid toekennen aan voorwerpen die zich op een vertrouwde manier gedragen.
Daarom is antropomorfisme in robotica belangrijk. Mensen willen niet alleen machines die werken – ze willen machines waarmee ze een band kunnen opbouwen. Een robot die blijdschap, aarzeling of zelfs lichte teleurstelling kan overbrengen is veel boeiender dan een robot die alleen maar taken uitvoert. Het is een les die we al tientallen jaren in tekenfilms zien en die robotica-ingenieurs beginnen te omarmen. Op de een of andere manier helpt het ook om de indruk weg te nemen dat robots eng zijn (Skynet, Terminator, Transformers, Ultron) door in plaats daarvan meer delicate, menselijke eigenschappen te omarmen.
Het onderzoek van Apple komt overeen met eerdere berichten van Mark Gurman die suggereerde dat het bedrijf bezig is met de ontwikkeling van een thuisrobot met een scharnierende arm en een iPad-achtige interface. De robot zou in 2026 of 2027 op de markt moeten komen en zou kunnen worden geïntegreerd met slimme thuissystemen en zelfs kunnen fungeren als begeleidend apparaat. Als Apple serieus is over het introduceren van robotica in consumentenruimtes, zou deze expressieve lamp een glimp kunnen zijn van wat komen gaat.
Voor nu herinnert dit experiment ons eraan dat technologie niet star of klinisch hoeft te zijn om nuttig te zijn. De beste machines zijn niet alleen degene die taken efficiënt uitvoeren – ze zijn degene die ons iets laten voelen. En als een bureaulamp je kan laten glimlachen door alleen maar teleurgesteld zijn hoofd te laten hangen, dan is Apple misschien wel iets heel bijzonders op het spoor. Je kunt het hele onderzoeksrapport hier op de website van Apple lezen.
