Een dier is teruggekeerd in het wild na bijna een eeuw in het wild te zijn verdwenen. Een groep natuurbeschermers heeft onlangs een ondenkbare prestatie geleverd door een olijfbaars in het wild vrij te laten in Victoria, Australië, bijna 100 jaar nadat hij voor het laatst in het gebied was gezien.
Volgens de Australian Broadcasting Corporation werd de olijfbaars, een soort die oorspronkelijk voorkomt in de Australische wetlands, voor het laatst gezien in Victoria in 1929. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd de soort officieel uitgestorven verklaard omdat hij volledig in de regio was verdwenen. Tientallen jaren van natuurbeschermingsinspanningen zijn er echter in geslaagd om de soort terug te brengen in het wild, wat voor veel specialisten een nieuwe hoop is voor andere bedreigde dieren en laat zien dat ecologisch herstel mogelijk is.
Een historische vrijlating: terug naar de wetlands
200 olijfbaarzen werden vrijgelaten in Cameron’s Creek in Gunbower National Park, een beschermd gebied in Victoria. Het was de eerste keer in bijna een eeuw dat de soort terugkeerde naar vrijzwemmende natuurlijke wateren in de staat.
Shenandoah Bruce, manager van de North Central Catchment Management Authority, zei dat dit slechts de eerste stap is in een grotere inspanning om inheemse soorten te herstellen. “Nu we weten dat olijfbaars goed gedijt in surrogaatwetlands en we een reservepopulatie hebben, kunnen we ons richten op meer wilde locaties voor vrijlating,” zei Bruce in opmerkingen waarover Yahoo News berichtte.
De terugkeer van de olijfbaars heeft een directe invloed op de gezondheid van wetlands. Volgens experts speelt de soort een cruciale rol in het ecosysteem door zich te voeden met kleinere waterplagen en als voedselbron te dienen voor vogels en andere dieren.
Het herintroductieproject van de olijfbaars in Victoria helpt niet alleen het ecosysteem, maar maakt ook een “culturele claim” voor de inheemse bevolking in de regio. George Kirby, lid van het Tati Tati volk en traditioneel eigenaar van het land waar de uitzetting plaatsvond, sprak met de Australian Broadcasting Corporation over het belang hiervan voor zijn gemeenschap:
“Mijn vader en moeder brachten me hier in 1951. Ik kom hier graag, het is een mooie rustige plek”.
Kirby herinnerde zich hoe zijn familie en andere Aboriginal gemeenschappen in de jaren 1950 in het gebied leefden. Volgens de Australian Broadcasting Corporation heeft het project samengewerkt met de Aboriginals en verschillende milieuorganisaties om ervoor te zorgen dat het herstel van de wetlands op een duurzame manier gebeurt met respect voor de geschiedenis van de plek.
Wetlands: de “nieren” van de planeet
Ecoloog Damien Cook, directeur van de Wetlands Revival Trust, is een van de sleutelfiguren achter dit ecosysteemherstelproject in Victoria. Cook vertelde de krant dat wetlands “de nieren van de aarde” zijn en een sleutelrol spelen bij het verwijderen van verontreinigende stoffen uit water voordat het rivieren en andere grotere watermassa’s bereikt.
“Wetlands zijn echt goed in het verwijderen van stikstof. Stikstof is waarschijnlijk een van de meest voorkomende chemische stoffen in landbouwafvalwater. Te veel stikstof kan algenbloei veroorzaken”.
Bovendien zijn wetlands niet alleen goed voor de waterkwaliteit, maar werken ze ook als natuurlijke klimaatregulatoren door de impact van droogtes en overstromingen te verzachten. De herintroductie van soorten zoals de olijfbaars is een stap om deze kwetsbare ecosystemen weer in balans te brengen en ze weerbaarder te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering.
Hoewel het uitzetten van de olijfbaars een belangrijke gebeurtenis is voor de wereld, waarschuwen experts dat dit slechts het begin is van een lange strijd om het behoud. Volgens Yahoo News waren de achteruitgang van wetlands en de introductie van invasieve soorten de belangrijkste factoren waardoor de olijfbaars in Victoria uitstierf . Om te voorkomen dat de geschiedenis zich herhaalt, moeten de inspanningen voor het herstel van habitats worden voortgezet en moeten uitheemse soorten die het natuurlijke evenwicht kunnen verstoren, worden gereguleerd.
Sam Fawke van de Victorian Fisheries Authority benadrukte het belang van het voortzetten van deze beschermingsprogramma’s.
“Als we deze soorten in het algemeen zien verdwijnen, veel van deze soorten zijn klein van stuk, dan zullen we een groot effect zien op de rest van deze voedselketens,” zei hij.
Enkele gevallen van herintroducties in Mexico
Herintroducties van soorten vinden niet alleen plaats in Australië. Mexico is vanwege zijn geografische ligging en biodiversiteit ook het toneel geweest van belangrijke herintroductieprojecten die hebben bijgedragen aan het herstel van ecosystemen en het herstel van soorten die ooit werden beschouwd als verloren voor het wild.
Amerikaanse bizon (Bison bison)
De Amerikaanse bizon, een zoogdier dat leeft in de graslanden van Noord-Mexico en het zuiden van de Verenigde Staten, was uitgestorven als gevolg van massale jacht en habitatverlies. In 2009 werd echter begonnen met de herintroductie van 23 bizons uit het Wind Cave National Park in South Dakota in het Janos Biosphere Reserve in Chihuahua.
Scharlaken Ara (Ara macao)
De scharlaken ara, een van Mexico’s meest karakteristieke vogels, is verdwenen uit verschillende regio’s van het land, zoals Los Tuxtlas, Veracruz, als gevolg van illegale jacht en de vernietiging van zijn habitat. Overheidsinstellingen en milieuorganisaties hebben samen een herintroductieprogramma opgezet. In 2012 werd de populatie scharlaken ara’s in Mexico geschat op 297 exemplaren en in 2018 was deze toegenomen tot 600 exemplaren. Dit project omvatte fokken in gevangenschap, bescherming van broedgebieden en educatie van lokale gemeenschappen om illegale vangst te verminderen.
Californische condor (Gymnogyps californianus)
De Californische condor is een ander geval van herstel van een soort die in de jaren 1980 in het wild was uitgestorven. Een binationaal programma tussen Mexico en de Verenigde Staten maakte de herintroductie van de soort mogelijk in de Sierra de San Pedro Mártir, Baja California. De condors zijn begonnen zich weer te vestigen in hun natuurlijke habitat dankzij toezicht, bestrijding van bedreigingen zoals loodvergiftiging en het aanbieden van veilige voedselbronnen.
