De magnaat heeft meer dan twee miljoen dollar gedoneerd aan een project om de inhoud te ontcijferen. De Herculaneum papyri dateren uit 79 na Christus en zijn eeuwenlang verborgen geweest in de ruïnes van de stad waar ze naar vernoemd zijn, die samen met Pompeii bedolven werd door de uitbarsting van de vulkaan Vesuvius.
Wat eerst irrelevante documenten leken, is nu een van de grootste uitdagingen voor de wetenschappelijke gemeenschap geworden. Hun inhoud zou de sleutel kunnen zijn tot een beter begrip van het denken en leven in het oude Rome, iets dat de aandacht heeft getrokken van een onverwachte weldoener: Elon Musk.
De bijna 1.800 papyri werden in de 18e eeuw ontdekt tijdens opgravingen door de toenmalige koning van Napels, Karel van Bourbon, de toekomstige Karel III van Spanje, in de zogenaamde Villa van de Papyri . Deze luxueuze residentie, waarvan wordt aangenomen dat hij toebehoorde aan Lucius Calpurnius Piso Caesoninus, de schoonvader van Julius Caesar, herbergt de enige oude bibliotheek die tot op de dag van vandaag bewaard is gebleven.
The @bodleianlibs and the Vesuvius Challenge have announced a historic breakthrough in the endeavour to decipher text preserved on papyrus scrolls from the ancient site of Herculaneum. pic.twitter.com/XxDOxRdJR5
— University of Oxford (@UniofOxford) February 7, 2025
Deze ontdekking heeft echter één grote beperking: de delicate staat van de papyri. Ze zijn bewaard gebleven in de vorm van kleine verkoolde cilinders en door de eeuwen heen zijn ze door de opeenhoping van as vrijwel onmogelijk te lezen, zelfs met de vooruitgang in archeologische technieken. Maar dit zou kunnen veranderen.
Vesuvius Uitdaging
Begin 2024 loofde de University of Kentucky’s Vesuvius Challenge een beloning uit voor diegenen die hulpmiddelen konden ontwikkelen om het lezen te vergemakkelijken. Dankzij de combinatie van röntgenstralen en kunstmatige intelligentie is het gelukt om de voor het menselijk oog onwaarneembare inktplekken te identificeren. Deze doorbraak had een enorme internationale media-aandacht en lijkt de aandacht te hebben getrokken van ’s werelds rijkste man.
Kort nadat de winnaar bekend was gemaakt, reageerde Musk op Twitter door te verzekeren dat “de Musk Foundation dit zal steunen”, en hij heeft zijn belofte gehouden. Een paar weken geleden bevestigde de website van de Vesuvius Challenge dat de tycoon $2.084.000 had gedoneerd om de tweede fase van het project te financieren. “En we hebben een beetje extra geld van andere donaties om grootschalig scannen agressiever te onderzoeken en zelfs meer rollen te analyseren,” voegden ze eraan toe.
Deze vroege vorderingen hebben fragmenten ontcijferd van de tekst van de Epicurische filosoof Philodemus van Gadara en zelfs aanwijzingen onthuld over de mogelijke locatie van Plato’s graf. Deze historisch belangrijke vondsten zijn nog maar het begin van een titanenwerk. Het gebruik van nieuwe technologieën zoals kunstmatige intelligentie opent echter de deur voor figuren als Elon Musk en andere tech moguls om een sleutelrol te spelen bij het terugvinden van deze verloren kennis, waardoor onderzoek wordt gestimuleerd dat tot voor kort onbereikbaar leek.
